Idź do

Roślinność szuwarowo-solniskowa

Kompleksy roślinności szuwarowo-solniskowej wstępują w granicach Parku na wyspach delty wstecznej Świny. Pokrywa je mozaika szuwarów trzcinowych i mózgowych oraz solniskowych i subhalofilnych łąk, muraw, szuwarów i ziołorośli. Dominuje szuwar trzcinowy porastający brzegi wód oraz w całości pokrywający najmniejsze wyspy i znaczne części wysp w południowej części delty. W części środkowej i północnej na wyspach delty Świny występują zbiorowiska roślinności halofilnej stanowiącej rzadki i zagrożony element krajobrazu roślinnego Polski i zarazem siedlisko przyrodnicze chronione w sieci Natura 2000.

Na Drożkowych Łąkach dominują zróżnicowane szuwary trzcinowe, mniejsze powierzchnie zajmują szuwary mózgowe, wielkoturzycowe i kłociowe, murawy zalewowe z mietlicą rozłogową i łąki zmiennoilgotne z trzęślicą modrą (na północnych obrzeżach kompleksów roślinności nieleśnej). Ekspansja trzciny, będąca następstwem zaniechania ekstensywnego użytkowania kośno-pastwiskowego obszaru, jest kluczowym procesem wpływającym na charakter krajobrazu roślinnego Drożkowych Łąk.

Roślinność szuwarowo-bagienna

Roślinność szuwarowo-bagienna w morenowej części Parku wykształca się głównie nad jeziorami i Zalewem Szczecińskim. Dominują tu szuwary trzcinowe, zwykle ubogie florystycznie. Wykształcają się lokalnie szuwary mozgowe Phalaridetum arundinaceae oraz wielkoturzycowe – Caricetum acutiformis, Caricetum gracilis i Caricetum distichae. W wodach Zalewu charakterystyczne kręgi tworzą płaty oczeretu jeziornego Schoenoplectus lacustris. Bliżej brzegów mozaikę szuwarów obok dominujących trzcinowisk uzupełniają płaty pałki wąskolistnej Typha angustifolia i jeżogłówki gałęzistej Sparganium erectum.

Łąki i murawy części morenowej

Łąki i murawy części morenowej ustępują znacznie lasom, jednak pełnią istotną rolę jako siedliska znacznej części składu gatunkowego flory i fauny obszaru. Ze względu na kontrast ekologiczny i zróżnicowanie warunków siedliskowych nawet niewielkie pasma zbiorowisk nieleśnych, w tym okrajkowych, cechują się dużym zróżnicowaniem gatunkowym. Specyficzne warunki związane z siedliskami nadklifowymi czy bogatymi w węglan wapnia wyrobiskami po kopalniach margli obfitują w stanowiska rzadkich i zagrożonych gatunków roślin. Znaczna część siedlisk nieleśnych – murawy kserotermiczne, murawy napiaskowe, łąki świeże, zmiennowilgotne łąki trzęślicowe wrzosowiska - to chronione w sieci Natura 2000 siedliska przyrodnicze.

Roślinność wydm i plaż

Roślinność wydm i plaż stanowi ważny element nadmorskiego krajobrazu. Na plażach nadmorskich, ale już u podnóża wału wydmowego niewielkie płaty na odcinku między Grodnem i Wisełką tworzy honkenia piaskowa Honckenya peploides, częściej wzdłuż całego brzegu rosnąca nielicznie i w rozproszeniu podobnie jak ruknąłel nadmorska Cakile maritima. Bliżej podstawy wydm pojawia się częściej m.in. piaskownica zwyczajna Ammophila arenaria, wydmuchrzyca piaskowa Leymus arenarius i turzyca piaskowa Carex arenaria. Gatunki te najliczniej rosną też w murawach na samych wydmach, choć w Parku zawsze z niewielką ilościowością. Ze względu na porośnięcie do niedawna niemal całego areału wydm przez inwazyjne gatunki krzewów – murawy obecnie mają postać regeneracyjną. Na pierwotnie białych wydmach w wyniku ich zarośnięcia przez zwarte zarośla powstała płytka warstwa próchniczna, nadająca wydmie barwę typową dla wydmy szarej. W efekcie też w zbiorowiskach murawowych, poza wymienionymi wyżej gatunkami typowymi dla wydm białych, towarzyszą takie gatunki jak: szczotlicha siwa Corynephorus canescens, jastrzębiec baldaszkowaty Hieracium umbellatum, bylica polna nadmorska Artemisia campestris ssp. sericea, kocanki piaskowe Helichrysum arenarium, rozchodnik ostry Sedum acre, kruszczyk rdzawoczerwony Epipactis atrorubens, bardzo rzadko – mikołajek nadmorski Eryngium maritimum.

Klif nad Zalewem Szczecińskim

Klif nad Zalewem Szczecińskim ma istotnie odmienny charakter od klifu morskiego. Jest bardziej stabilny ze względu na mniej intensywną działalność erozyjną zalewu – u jego podnóża wykształca się szeroki pas szuwarów oraz ziołorośla nadbrzeżne, zadrzewienia o charakterze łęgowym i zbiorowiska z trzcinnikiem piaskowym Calamagrostis epigejos, kupkówką pospolitą Dactylis glomerata i lepiężnikiem kutnerowatym Petasites spurius. Strome ściany w części zachodniej są pokryte mozaiką muraw i zbiorowisk inicjalnych, podczas gdy część wschodnia porośnięta jest luźnym drzewostanem sosnowym oraz zaroślami szakłakowymi.

Klify nadmorskie

Klify nadmorskie to siedliska bardzo dynamiczne, co wynika z działalności erozyjnej morza skutkującej obecnością czynnych osuwisk na stoku. Siedliska te są bardzo zmienne pod względem rodzaju substratu glebowego – od luźnych piasków po zwięzłe gliny. Roślinność kształtująca się na czynnych zboczach wzbogacana jest płatami zwięzłych muraw i płatów roślinności okrajkowej, osuwających się znad krawędzi klifu. Na mozaikowatość roślinności klifowej wpływa też różne tempo erozji – w miejscach, gdzie jest ona ograniczona umożliwia rozwój roślinności zaroślowej (zwłaszcza zarośla rokitnika), a nawet drzewiastej (zapusty sosnowe, modrzewiowe i bukowe). W miejscach czynnych osuwisk dominują napiaskowe gatunki jednoroczne, a nierzadko też rozległe płaty obrywów gliniastych i osuwisk piaszczystych wolne są od pokrywy roślinnej.