Łęg wiązowo-fiołkowy
Ten bardzo ciekawy leśny zespół roślinny pomimo nazwania łęgiem nie występuje na obszarach zalewanych przez wodę. Zajmuje on strome zbocza klifów w okolicy Lubinia, gdzie tworzy bardzo zwarte, ciemne lasy o specyficznym charakterze i klimacie. Charakterystycznym jest liczne występowanie bluszczu (Hedera helix) pokrywającego zwartym łanem dno lasu czy bardzo licznego fiołka (Viola reichenbachiana).
Ols porzeczkowy
ten las występujący na glebach bagiennych często okresowo zalewanych wodą tworzy prawie wyłącznie olsza czarna (Alnus glutinosa). Charakterystycznym jest występowanie w warstwie podszytu porzeczki czarnej (Ribes nigrum). Największe powierzchnie olsu znajdują się na Mierzei Przytorskiej – w północnej części Drożkowych Łąk oraz nad brzegami jezior koło Warnowa. Są to na ogół lasy młode rozwijające się na powierzchniach byłych podmokłych pastwisk i łąk. Do najcenniejszych gatunków roślin w nich spotykanych należy najbardziej okazała krajowa paproć – długosz królewski (Osmunda regalis) czy storczyk gnieźnik jajowaty (Neotia ovata) oraz wiciokrzew pomorski.
Pomorski las brzozowo-dębowy
występuje on współcześnie na glebach o dość wysokim poziomie wód gruntowych w okolicy Świętouścia, Wisełki i na Mierzei Przytorskiej. W każdej z kilku lokalnych postaci tego lasu w drzewostanie dominuje brzoza brodawkowata (Betula pendula) i dąb szypułkowy (Quercus robur) rzadziej dąb bezszypułkowy (Quercus sesilis). Cechą wyróżniającą ten las jest powszechne i liczne występowanie wiciokrzewu pomorskiego (Lonicera periclymenum) – w tym szczególnie form piennych o nawet kilkunastometrowej wysokości oraz licznych krzewów leszczyny (Coryllus avellana). Liczne okazy leszczyny mają postać form drzewiastych o wysokości ponad 10m. Ilość gatunków roślin runa może osiągać nawet 50. Średni wiek lasów mieszanych wynosi około 100 lat a ich rzeczywisty udział powierzchniowy około 59%.
Pomorski las bukowo-dębowy
jest to las, w którym dominuje sosna pospolita (często jest to efekt przeszłej gospodarki człowieka) oraz dąb bezszypułkowy i buk. W niższych piętrach występują między innymi: wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum) – głównie w formie płożącej, borówka czernica (Vaccinium myrtillus), groszek skrzydlasty (Lathyrus montanus). Charakterystyczna dla tego lasu jest duża dynamika przemian.
Storczykowa buczyna wolińska
Cephalanthero – Fagetum
to trzecia z odmian „wolińskich” buczyn. Występuje najrzadziej, jedynie wzdłuż nadbałtyckich klifów i wyłącznie na unikalnej glebie – naspie przyklifowej. Las ten jest zupełnie odmienny od dwóch pozostałych buczyn – drzewa są na ogół powykrzywiane morskimi wiatrami, a w lesie pomimo pełnego zwarcia koron jest stosunkowo widno, zaś jego runo cechuje wyjątkowe bogactwo. Stwierdzono w nim występowanie ponad 100 gatunków roślin z licznym udziałem storczyków na czele. Współcześnie rośnie w nim aż 7 ich gatunków, w tym jeszcze stosunkowo licznie: buławnik czerwony (Cephalanthera rubra), podkolan biały (Platanthera bifolia), kruszczyk rdzawoczerwony (Epipactis atrorubens) czy gnieźnik leśny (Neotia nidus-avis).
Wszystkie buczyny są lasami najbardziej dynamicznymi – tzn. zwiększają w sposób naturalny swój zasięg na całym Wolinie. Stosunkowo szybko różnicują się pod względem budowy (w tworzących się lukach szybko powstają kępy młodego pokolenia) i nie wymagają one szczególnej pomocy ze strony człowieka. Stąd właśnie ich duży udział w strefach ochrony ścisłej Parku wynoszący blisko 300 ha. Rzeczywisty udział powierzchniowy buczyn wynosi nieco ponad 22% zaś średni wiek to 142 lata.
Nadmorski bór bażynowy
dominuje w nim prawie wyłącznie sosna, a jego występowanie ogranicza się do piaszczystych gleb nadmorskich wydm (wydma brunatna). W runie występuje związana z klimatem morskim bażyna czarna (Empetrum nigrum) oraz borówka brusznica (Vaccinium vitis-idaea). Ważną grupę roślin runa stanowią porosty, na uwagę zasługują występujące w nim storczyki: tajęża jednostronna (Godyera repens), kruszczyk szerokolistny (Epipactis helleborine). Ciekawym gatunkiem jest bezzieleniowa korzeniówka pospolita ( Monotropa hipopytis). Ciekawą a obserwowaną na Wolinie w dłuższym okresie czasu jest tendencja do stopniowego użyźniania gleby i wkraczania gatunków bardziej wymagających głównie dębu bezszypułkowego, borówki czarnej. Prowadzi to do powolnego zaniku charakterystycznych dla bardzo ubogiego boru nadmorskiego gatunków runa. Taka przemiana nazywana sukcesją naturalną i powoduje wykształcanie się następnego z typów boru – subatlantyckiego boru świeżego.
Subatlantycki bór świeży
las z dominującą sosną, który występuje na ubogich piaszczystych glebach. Słabe uwilgotnienie gleb, sprawiające wrażenie ‘świeżości’ przy dotyku, jest źródłem nazwy boru – „świeży”. Silny wpływ klimatu morskiego sprawia, że w borze tym spotykamy specyficzne gatunki runa: zimoziół północny (Linea borealis) bardzo efektowny mech bielistka siwa (Leucobryum glaucum) czy widłak jałowcowaty (Lycopodium annotinum). Typowe jest występowanie zwartych kobierców mchów i niskich traw oraz rozległych łanów borówki czernicy. Jej owoce – granatowe jagody, są nie tylko chętnie zbierane przez ludzi, ale stanowią też ważny składniki pokarmu ptaków (np. drozdów, sikor) i ssaków (kuny, borsuk).
Bory zajmują łącznie około 20% powierzchni lasów zaś ich średni wiek to około 90 lat.
Informacje ogólne
Buczyny |
||
Luzulo pilosae-Fagetum |
zespół dominujący powierzchniowo |
|
podzespół typowy: Luzulo pilosae-Fagetum typicum |
||
podzespół zboczowy: Luzulo pilosae-Fagetum dicranerosum |
||
Galio odoratum-Fagetum |
zespół powierzchniowo ważny |
|
Carici-Fagetum balticum |
bardzo ważne priorytetowe siedlisko |
|
Mieszane kwaśne dąbrowy |
||
Fago-Quercetum |
zespół powierzchniowo ważny |
|
Betulo-Quercetum |
zespół powierzchniowo ważny |
|
podzespół typowy: Betulo-Quercetum typicum |
||
podzespół zaroślowy: Betulo-Quercetum loniceretosum xylostei |
||
Bory sosnowe |
||
Leucobryo-Pinetum |
zespół powierzchniowo ustępujący |
|
Empetro nigri-Pinetum |
zespół powierzchniowo ustępujący |
|
Pozostałe zbiorowiska małopowierzchniowe |
||
Ribeso nigri-alnetum |
zespół występuje na małych powierzchniach, nad jeziorami. |
|
łeg jesionowo-olszowy |
Circaeo-Alnetum |
zespół występuje na małych powierzchniach, nad jeziorami. |
dąbrowa ciepłolubna nitrofilna |
Qercetum robori |
występuje przy południowym klifie. |
Ficario – ulmetum campestris |
występuje na południowym klifie. |
|
zbiorowiska zaroślowo-leśne z Rhamnus cathartica i Crataegus monogyna |
||
zbiorowiska zastępcze z nasadzoną Pinus silvestris , Acer pseudoplatanus i Sambucus nigra |
||
zbiorowiska zaroślowo-leśne z Salix caprea i Populus tremula |
||
zbiorowisko Pinus silvestris i Calamagrostis epigejos. Bardzo trwałe zbiorowisko występujące na południowym klifie. |
Wśród wyróżnionych, dominującymi są zbiorowiska lasów bukowych, lasów z udziałem dęba oraz borów, które łącznie zajmują ok.95% powierzchni leśnej parku. Wśród lasów jedynie 26,29% stanowią zbiorowiska niezniekształcone, lub zniekształcone słabo. Pozostałe, znajdują się w różnym stopniu zniekształcenia, podlegają zabiegom stopniowej przebudowy. Część powierzchni na gruntach porolnych zajmują leśne zbiorowiska zastępcze.