Interreg South Baltic

Takie pytanie postawiono przed ponad 40 osobową grupą, która przybyła do Wolińskiego Parku Narodowego, aby w dniach 27-30.10.2025 r. spróbować na nie odpowiedzieć.

Ponad 40 wolontariuszy z Polski, Niemiec, Litwy, Szwecji i Danii (w tym z Nigerii, Hiszpani i Indii) testowali swoimi nogami, rękami i oczyma zaproponowane przez nas aktywności związane z czynną ochroną zasobów naszego Parku i wyspy. Aktywności zostały tak dobrane, aby w przyszłości mogły stać się ofertą dla wolonturystyki w naszym regionie, aby łatwiej było opowiadać o potrzebach ochrony przyrody Parku i możliwości uczestnictwa w niej przez każdego chętnego. Była to druga w tym roku „testing visit” (pierwsza była w maju na Litwie) w ramach projektu Interreg SB MANTA.

W ramach wydarzenia wolontariusze pomogli w zarządzaniu obszarami chronionymi:

- usuwając biomasę z kserotermicznych muraw, w tym stanowisk bardzo rzadkich gatunków na nich rosnących;

- uzupełnić dane monitoringu ptaków zimujących na wodach wokół wyspy podczas „ptakoliczenia”;

- sadząc młode buki w celu odbudowy drzewostanu i zwiększenia bioróżnorodności lasów na terenach graniczących z Parkiem w Nadleśnictwie Międzyzdroje,

W ramach wydarzenia uczestnicy „spotkali się” z próbką naszej regionalnej kultury – koncertami zespołów: Osadą Pieśni Grodno i kapeli DAIR. Szczególnie ważna część odbyła się na końcu spotkania – w zaciszu Internetu każdy uczestnik wypełniał anonimowe ankiety oceniające całość pobytu na Wolinie. Jej naukowe podsumowanie będzie dla nas drogowskazem dla kolejnych działań, które planujemy w lokalnym zakresie już od najbliższej zimy.

Podczas tych dni odbyło się również spotkanie partnerów projektu, poświęcone kolejnym działaniom i formalnością w ramach projektu. Obecni byli reprezentanci: EUCC Niemcy, EUCC Baltic Office, Administracja Obszarów Chronionych Małej Litwy, Parku Narodowego Mierzei Kurońskiej, Słowińskiego Parku Narodowego, Sekretariatu ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego (w związku z jego likwidacją po raz ostatni) i oczywiście naszego Parku. Nad całością wydarzenia czuwali naukowcy z Uniwersytetu Szczecińskiego oraz Partnerzy Stowarzyszeni z Nationalpark Vadehavet (Dania) i samorządowcy ze Skanii (Szwecja).

 

Projekt SB MANTA – „South Baltic natural and cultural heritage assets management as tourist attractions” współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Interreg South Baltic.

W dniach 21-23 maj 2025 r. braliśmy udział w wyjazdowym testowaniu aktywności, które mogą stać się propozycją dla turystów odwiedzających rejon zachodniej Litwy (Lithuania Minor Protected Areas). Aktywności te zostały zaproponowane przez naszego Partnera Wiodącego – Administration of Lithuania Minor Protected Areas Office. W wyjeździe tym, oprócz nas, brali udział pozostali partnerzy projektu: EUCC – The Costal Union Germany, Województwo Zachodniopomorskie - Sekretariat ds. Młodzieży, Słowiński Park Narodowy, EUCC Baltic Office, Park Narodowy Mierzei Kurońskiej oraz reprezentantów z zaprzyjaźnionego projektu VaBene z Dani.

Podczas 3 intensywnych dni wspólnie z blisko 40 wolontariuszami-testerami z Polski, Niemiec oraz Litwy, pracowaliśmy na rzecz poprawy jakości siedlisk przyrodniczych, które znajdują się w obszarach Natura 2000 (siedliska 7140 (torfowiska przejściowe) i 2130 (nadmorskie wydmy szare)) oraz infrastruktury turystycznej z nimi związanej. W tym czasie byliśmy jak VIP-y, gdyż na większość z miejsc, w których byliśmy, wymagane jest uzyskanie zezwolenia na wejście, ze względu na objęcie ich ochroną ścisłą, z licznymi stanowiskami chronionych gatunków roślin.

Z uwagi na to, iż w ramach tego projektu ma powstać wspólna oferta wolontariatu turystycznego (volontourism) dedykowanemu włączeniu turystów w ochronę walorów obszarów chronionych. Nie zabrakło czasu na wspólną dyskusję, wymianę wrażeń czy spostrzeżeń. Był to intensywny czas również dla Partnerów projektu SB MANTA. Bezpośrednio po części terenowej analizowany był przebieg aktywności, aby zaplanować kolejne kroki w realizacji zamierzonych do podjęcia zadań. Podczas spotkania przedstawicieli Partnerów, które odbyło się w tym czasie, omówiono bieżące kwestie merytoryczno-techniczne działać oraz dyskutowano o następnych działaniach w oparciu o właśnie zebrane doświadczenia oraz wymogi formalne programu Interreg South Baltic.

Dodatkowo zaprezentowany został nasz oficjalny baner, który będzie nam towarzyszył już na każdych spotkaniach.

Następne pilotażowe testowanie atrakcji – działań włączających turystę w ochronę obszaru jest planowane na październik br. w Wolińskim Parku Narodowym.

 Projekt SB MANTA – „South Baltic natural and cultural heritage assets management as tourist attractions” współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Interreg South Baltic.

24 lipca 2025 roku w Międzyzdrojach, w Hotelu Golden Tulip, odbyło się spotkanie informacyjno-dyskusyjne z przedstawicielami branży turystycznej, samorządów i jednostek państwowych, dotyczące postępów w projekcie oraz kolejnych etapów, do których wsparcia ich realizacji zapraszamy. Organizatorem głównym tego spotkania był jeden z partnerów projektu – Sekretariat ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego.

Celem projektu jest stworzenie atrakcyjnych aktywności, w których turysta mógłby wziąć udział i jednocześnie przyczynić się do ochrony lokalnej przyrody. Jednak, aby osiągnąć ten cel potrzebujemy opinii osób zainteresowanych, związanych z turystyką oraz biorących udział w tego typu przedsięwzięciach. Z tego powodu na spotykaniu swoje opinie przedstawili testerzy (studenci z Uniwersytetu Szczecińskiego), którzy wzięli udział w pierwszym projektowym testowaniu takich aktywności na Litwie (przygotowane przez Lidera projektu – Administration of Lithuania Minor Protected Areas), które odbyło się w maju tego roku. Dało to idealne podwaliny pod dyskusję o tworzeniu aktywności w ramach wolontariatu turystycznego we współpracy z lokalnymi przedsiębiorcami i władzami. Takie doświadczenie jest kluczowym elementem dla powstania sieci podmiotów gotowych na współpracę w naszym rejonie pod kątem wolontariatu turystycznego.

Dodatkowo jako partner projektu, u którego odbędą się następne testowania aktywności wolontarystycznych dla przyrody (już w październiku 2025 r.), przedstawiliśmy na jakim etapie jesteśmy z przygotowaniami, do tego wydarzenia oraz jakie, już mniej międzynarodowe wydarzenia planujemy realizować od zimy br. – regionalne testowanie nowej oferty turystyki zaangażowanej w ochronę przyrody. Zaprezentowaliśmy lokalizację oraz wizualizację platform multifunkcjonalnych, które powstaną u nas w ramach tego projektu. Będą one ważnym elementem oferty nie tylko dla wolontariatu ale i „codziennej” jako element infrastruktury turystyczno-edukacyjno-naukowej.

Projekt SB MANTA – „South Baltic natural and cultural heritage assets management as tourist attractions” współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Interreg South Baltic.

W dniach 18-19 marca, w ramach projektu SB MANTA, wzięliśmy udział w wyjeździe studyjnym do Parku Narodowego Morza Wattowego, który miał miejsce u naszych współstowarzyszonych partnerów z Danii na wyspie Rømø.

W trakcie pierwszej wizyty w ramach naszego projektu poznaliśmy projekt VaBene, realizowany przez Park Narodowy Morza Wattowego (Nationalpark Vadehavet) we współpracy z WWF Niemcy, ofertę edukacyjną i niektóre problemy ochrony przyrody: utrzymanie wałów przeciwpowodziowych, inwazje gatunków np. ostryg pacyficznych czy jenota, ochronę szczególnie cennych terenów lęgowych ptaków czy rekreacyjne udostępnienie plaż wyspy (największe piaszczyste w Europie!). Projekt VaBene tak samo jak SB MANTA ma na celu stworzenie oferty aktywności turystycznych, które przybliżą zainteresowanym osobom przyrodę poprzez aktywne uczestnictwo w działaniach na jej rzecz, jak i urozmaicą pobyt. Zaprezentowano również unikalny projekt medialny dedykowany ogólnemu udostępnieniu aktualnych danych turystyczno-przyrodniczych - WADDI. Zbudowana od podstaw aplikacja pozwala na bieżący dostęp do ważnych dla turysty, mieszkańców i w efekcie przyrody danych udostępnianych online w kilkudziesięciu językach, a gromadzonych na bieżąco z kilkudziesięciu różnych źródeł.

Podczas 2 intensywnych dni poznaliśmy lokalną kuchnię opartą na gospodarce cyrkularnej, a w pewnej części wykorzystującą zasoby gatunków inwazyjnych (ostrygi!), pomogliśmy w zwalczaniu inwazyjnego gatunku, jakim jest ostryga pacyficzna, doświadczyliśmy na własnej skórze co znaczy sprzątać śmieci z szerokiej na 4 km plaży i zalewanych solnisk. Zaprezentowano nam również strukturę i zasady działania Parku Narodowego utworzonego w 2010 r.(!) Oprócz działania w terenie dla natury i dla nas samych nie zabrakło międzynarodowych warsztatów (LT-PL-DE-DK), paneli dyskusyjnych i wymiany pomysłów na aktywizację społeczności, które z pewnością w części można wdrożyć zarówno nad Morzem Bałtyckim, jak i Wattowym. A wszystko to w otoczeniu tradycyjnej architektury, rolnictwa opartego o walory przyrody, wydm, głosów tysięcy ptaków i duńskiej hygge na każdym kroku.

Spotkanie pokazało nam i utwierdziło w istotności tworzenia łatwo dostępnych aktywności edukacyjno-przyrodniczych dla społeczności lokalnej jak i turystów, jako dobrego narzędzia uczenia ochrony zasobów jakie pozostawia nam natura.

Dziękujemy partnerom z Polski, Danii, Niemiec i Litwy za ten pełen emocji i merytoryki czas!

Projekt SB MANTA jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Interreg South Baltic 2021-2027.

W nieco pochmurne popołudnie 13 grudnia 2024 r mieliśmy okazję po raz pierwszy spotkać się w ramach oficjalnych wydarzeń projektu MANTA.  

Spotkanie informacyjne miało na celu poinformowanie o celu, zadaniach i warunkach projektu i otwierało cykl spotkań, jakie każdego półrocza realizacji projektu będą organizowane dla wszystkich zainteresowanych. Na spotkanie udało się dotrzeć 15 uczestników reprezentujących miasto Świnoujście, PTTK o/Międzyzdroje, przewodników turystycznych, Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Międzyzdroje, Uniwersytet Szczeciński i Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny.

W dwóch prezentacjach uczestnicy otrzymali zasadnicze informacje o projekcie, jego genezie, przygotowaniu, oczekiwaniach oraz zaangażowaniu partnerów z województwa zachodniopomorskiego: Woliński Park Narodowy i Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki reprezentowany przez Sekretariat ds. Młodzieży. Przedstawiono terminarz głównych wydarzeń jakie będą realizowane w 2025 r. w tym wizytę wszystkich partnerów projektu w Wolińskim Parku Narodowym jesienią.

Podkreślono jego ale głównie jego unikalność w skali południowego Bałtyku – głównie poprzez główne cel projektu - stworzenia całkowicie unikalnej, wspólnej w założeniu, atrakcji turystycznej w obszarach chronionych w trzech nadbałtyckich krajach. Zwrócono uwagę na „miękki” (nieinwestycyjny) charakter i otwartość na uczestnictwo osób nie związanych zawodowo z Parkiem.

Trzecią prezentacją - ciekawą i aktywnie dyskutowaną, o społecznych i ekonomicznych aspektach funkcjonowania społeczeństwa w obszarach chronionych przedstawił dr W.Zbaraszewski, nawiązując do dwóch sąsiednich obszarowo i problemowo projektach Interreg : REGE i MoPA.

Wskazano na główne zadania jakie ma podjąć Woliński Park Narodowy w tym w szczególności nowe formy aktywności – zaangażowanie osób nie związanych zawodowo z Parkiem w jego ochronę i poznawanie. Spotkanie stało się okazją do żywej dyskusji uczestników zogniskowanej wokół świadomej (coraz bardziej) turystyki, oczekiwań mieszkańców i założeń projektu.

Następne spotkanie, w I półroczu 2025 r. będzie już prezentować pierwsze efekty prac i doświadczenia. Zakładamy, że wiosenna aura, ciekawe informacje i pierwsze rezultaty przyciągną liczne grono osób chętnych do dyskusji.

W dniach 18-19 października 2022 r. w Wolińskim Parku Narodowym w bazie edukacyjnej na Białej Górze, przeprowadzone zostały warsztaty w ramach projektu Interreg Południowy Bałtyk MANTA Seed money „Zarządzanie zasobami dziedzictwa naturalnego i kulturowego Południowego Bałtyku jako atrakcją turystyczną – Rozwijanie zrównoważonej, odpornej i innowacyjnej turystyki”.

Celem warsztatów było podsumowanie kończącego się projektu seed money, przedstawienie wypracowanych założeń i planów na realizację regularnego projektu oraz lepsze zapoznanie się obecnych i przyszłych partnerów projektowych i partnerów stowarzyszonych. W ramach drugich warsztatów tego projektu (pierwsze miały miejsce w Karkle na Litwie) ponad 30 uczestników prezentujących 18 podmiotów z trzech krajów, dyskutowało o organizacji rozwoju turystyki na obszarach chronionych opierających się o zaangażowaniu zarządzających tymi obszarami, władz regionalnych, stowarzyszeń turystycznych, społeczności lokalnych i zainteresowanych stron. W trakcie warsztatów omawiano kończącą projekt seed money koncepcji , która będzie podstawą dla wielopodmiotowego, międzynarodowego projektu, jaki w ramach regularnego programu Interreg Południowy Bałtyk 20211-2027, w zakresie działania 3.1 „Rozwój zrównoważonej, odpornej i innowacyjnej turystyki”, jest planowany do złożenia.

Warsztaty były okazją odo wymiany doświadczeń, poznania uwarunkowań oraz osiągnięć stron jak również krótkiej wizyty terenowej. Uczestnictwo tak szerokiej liczby reprezentantów z trzech krajów wskazuje, ze walory przyrody oraz ich  atrakcyjność turystyczna jest bliska i dla różnorodnych środowisk i nabierająca coraz większego znaczenia. Zakończenie warsztatów i wypracowanie dokumentacji jest początkiem współpracy, jaka w ocenie uczestników jest  niezbędna dla właściwej ochrony  przyrody obszarów chronionych.

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Programu Współpracy Interreg Południowy Bałtyk 2014-2020.