Idź do

Ptaki siedlisk leśnych

Środowiskiem życia kolejnych gatunków Natura 2000 jest także las. Jest to miejsce występowania zarówno ptaków drapieżnych, jak również gatunków z rzędu wróblowych i dzięciołowych. Tak, tutejsze lasy to także miejsce występowania dzięcioła czarnego (Dryocopus martius) oraz dzięcioła średniego (Dendrocopos medius).

Jednak ostoje leśne Wolińskiego Parku Narodowego to przede wszystkim miejsce występowania szeregu ptaków szponiastych. Pierwszym ich przedstawicielem jest trzmielojad (Pernis apivorus). Tutejsze lasy to ponadto siedliska przyrodnicze dla kani rudej (Milvus milvus) oraz kani czarnej (Milvus migrans). Kania ruda zarówno w Polsce jak i na terenie Wolińskiego Parku Narodowego, jest o wiele częściej spotykana aniżeli kania czarna.

Istotnym gatunkiem lęgowym Wolińskiego Parku Narodowego jest bielik (Haliaeetus albicilla), największy z drapieżnych ptaków Polski. Ptak ten gniazduje na tutejszych terenach nieprzerwalnie od ponad stu lat. Długość ciała dorosłego osobnika to niemal metr, największe wrażenie robią jednak rozpostarte skrzydła, które sięgać mogą do 240 cm. Bieliki żyją w różnorodnych siedliskach, jednak zawsze w sąsiedztwie występowania zbiorników wodnych.

Drugim szczególnie ważnym gatunkiem Wolińskiego Parku Narodowego jest puchacz (Bubo bubo).  Puchacz to największa europejska sowa, o rozpiętości skrzydeł dochodzącej do 200 c m oraz ciężarze ciała do 3 kg. Warto pamiętać, że liczebność puchaczy jest obecnie skrajnie zagrożona, w Europie środkowej szacuje się ich populację na ok. 2 200 par, w Polsce populację tego gatunku ocenia się na bliską 300 par.

W celu ponownego przywrócenia puchaczy terenom Wolińskiego Parku Narodowego, od kilkunastu lat prowadzana jest restytucja tego gatunku.

Ptaki siedlisk wodnych

Gatunki charakterystyczne dla tej grupy ekologicznej reprezentowane są zarówno przez ptaki zamieszkujące tereny jezior Wolińskiego Parku Narodowego jak również ptaki środowiska morskiego i Zalewu Szczecińskiego. Ptactwo wodne reprezentowane jest tutaj przede wszystkim przez rodzinę kaczowatych, perkozów i nurów. Leżące w granicach Parku wody to miejsce występowania dwóch kolejnych gatunków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej, mianowicie nura rdzawoszyjego (Gavia stellata) oraz nura czarnoszyjego (Gavia arctica).

Kolejną grupę ptaków otwartych wód Wolińskiego Parku Narodowego stanowią perkozy. Przedstawicielami rodziny kaczkowatych licznie występującymi na tutejszych wodach są także łabędzie tj. łabędź krzykliwy (Cygnus cygnus), łabędź czarnodzioby(Cygnus columbianus) oraz łabędź niemy (Cygnus olor). Dwa pierwsze gatunki wymienione są w I Załączniku Rady, trzeci znajduje się natomiast w załączniku II. 

Obserwuje się również występowanie bardzo wielu gatunków kaczek. Są to zazwyczaj gatunki wymienione w II załączniku Rady, do których zaliczyć można m.in.: cyrankę (Anas querquedula), cyraneczkę (Anas crecca), głowienkę (Aythya felina), czernicę (Aythya fuligula), krakwę (Anas strepera), uhlę (Melanitta fusca), gągoła (Bacephala clangula), markaczkę (Melanitta nigra), lodówkę (Clangula hyemalis) oraz świstuna (Anas penelope). Do grupy tej należy również różaniec (Anas acuta), bardzo nieliczny gatunek lęgowy w Polsce, zimujący właśnie na zachodzie kraju. Do wymienionych w I Załączniku Rady zaliczyć możemy z kolei bielaczka (Mergellus albellus) oraz podgorzałkę (Aythya nyroca).

Spotkac tutaj również możemy również podrodzinę mew i rybitw. Znajdująca się w I Załączniku Rady mewa mała (Larus minutus) swoim wyglądem bardzo przypomina mewę śmieszkę, jedynie doświadczone oko obserwatora przyrodnika pozwala na odróżnienie charakterystycznych cech tych obu gatunków. Kolejnym gatunkiem Natura 2000 tutejszych terenów jest mewa czarnogłowa (Larus melanocephalus).

Tereny Wolińskiego Parku Narodowego to ponadto miejsce występowania trzech gatunków rybitw. Rybitwa czubata (Sterna sandvicensis) to gatunek związany głównie z dolinami rzek i brzegami morskimi. Kolejnym przedstawicielem rybitw widzianym na terenie Parku jest rybitwa rzeczna (Sterna hirundo). Rybitwa wielkodzioba jest największą z naszych rybitw, posiada biało-popielatą barwę ciała z charakterystycznym czerwonym dziobem i czarnymi nogami, u gatunku tego brak jest dymorfizmu płciowego

Ptaki siedlisk wodno – błotnych

Gatunki charakterystyczne dla wodno-błotnych terenów Wolińskiego Parku Narodowego to przede wszystkich ptaki związane z obszarem wstecznej Delty Świny. Ten wodno- błotny obszar liczy sobie ok. 3000 ha, przy czym ok. 1700 ha leży w granicach Parku. Wyjątkowy charakter tego terenu był podstawą do utworzenia obszaru PLB 320002 Delta Świny, ostoi ptasiej o randze europejskiej. Charakterystycznymi gatunkami związanymi głównie z tutejszymi siedliskami solnisk nadmorskich oraz zmienno-wilgotnych łąk trzęślicowych są ptaki z rzędu siewkowych. Spośród gatunków Natura 2000 wymienionych w I Załączniku Rady wymienić należy tutaj przede wszystkim gatunki takie jak: biegus zmienny podgatunek schinzii (Calidris alpina schinzii), derkacz (Crex crex), batalion (Philomachus pugnax), łęczak (Tringa glareola) i żuraw (Grus grus). Spośród ww. gatunków na terenie Wolińskiego Parku Narodowego, lęgowy jest jedynie żuraw, pozostałe gatunki występują jedynie na przelotach.

Spośród pozostałych przedstawicieli ptaków środowisk wodno-błotnych, związanych głównie z wyspami wstecznej Delty Świny wymienić można liczne gatunki znajdujące się w II załączniku Dyrektywny Ptasiej tj. kszyk (Gallinago gallinago), krwawodziób (Tringa totanus), rycyk (Limosa limosa), szlamik (Limosa lapponica), czajka (Vanellus vanellus) i ostrygojad (Haematopus ostralegus). Dość liczne na tych terenach są także ptaki trzcinowe reprezentowane m.in. przez trzciniaka (Acrocephalus arundinaceus), trzciniczka (Acrocephalus scirpaceus), rokitniczkę (Acrocephalus schoenobaenus), wąsatkę (Panurus biarmicus), potrzosa (Panurus biarmicus) oraz dziwonia (Carpodacus purpureus).

Innym bardzo istotnym przyrodniczo przedstawicielem rzędu wróblowatych jest priorytetowy gatunek Natura 2000 tych terenów, jakim jest wodniczka (Acrocephalus paludicola). Ze względu na bardzo wysoki status ochronny tego gatunku zarówno w Polsce (Polska Czerwona Księga Zwierząt) jak i w Europie, wodniczka jest ptakiem o szczególnym znaczeniu przyrodniczym, gatunek ten jest, bowiem silnie zagrożony wyginięciem. Typowym środowiskiem występowania wodniczki są podmokliska turzycowe z małym udziałem trzciny. U gatunku tego brak jest wyraźnego dymorfizmu płciowego, w porze lęgów samce śpiewają charakterystycznie brzmiącym głosem, dzięki czemu, przy założeniu, że stosunek płci wynosi 1: 1, możliwe jest szacunkowe określenie ich liczebności. Podczas obserwacji terenowych, bardzo łatwo pomylić jednak można ten gatunek z rokitniczką (Acrocephalus schoenobaenus)

Strefa brzegowa wysp, a tym samym i otwartych wód Zalewu Szczecińskiego, to z kolei miejsce występowania szeregu gatunków z rzędu blaszkodziobych. Do ptaków tych zaliczyć można chociażby czernicę (Aytha fuligula), głowienkę (Aytha ferina), łabędzia krzykliwego (Cygnus cygnus), łabędzia niemego (Cygnus olor) oraz krakwę (Anas strepeta). Na terenie ostoi lęgnie się także pokaźne stado perkozów dwuczubych (Podiceps cristatus), ponadto na przelotach spotkać możemy również stada gęgaw (Anas anser) oraz pojedyncze osobniki różańców (Anas acuta). Pomimo tego, iż obszary te nie stanowią typowych czaplińców, dość licznie występuje tutaj także czapla siwa (Ardea cinerea), a w ostatnim czasie także czapla biała (Ardea alba). Kolejnym gatunkiem ptaków brodzących, związanym tym razem z typowymi siedliskami szuwarów trzcinowych jest bąk (Botarus stelaus). Środowiskiem życia kolejnego przedstawiciela Natura 2000 – zimorodka są z kolei tutejsze norki brzegowe, skarpy, rzadziej wykroty wiekowych drzew. Innym gatunkiem Natura 2000 o podobnych wymaganiach środowiskowych jest jaskółka brzegówka (Riparia riparia).

Wśród mieszkańców terenów wodno–błotnych ujścia rzeki Świny nie brakuje również przedstawicieli ptaków drapieżnych. Mowa tutaj chociażby o trzech regularnie widywanych na tych siedliskach gatunkach błotniaków tj. błotniak stawowy (Circus aeruginosus), błotniak łąkowy (Circus pygargus), widywany na przelotach błotniak zbożowy (Circus cyaneus). Wszystkie ww. gatunki błotniaków w ustawodawstwie krajowym objęte są ochroną ścisłą, natomiast w odniesieniu do statusu ochronnego Dyrektywy Ptasiej wymienione są w załączniku I. Kolejnym gatunkiem z rzędu szponiastych, występującym niejako na pograniczu biotopów wodno-błotnych i leśnych jest rybołów (Pandion haliaetus). Ptak ten na miejsca lęgowe wybiera głównie stare bory sosnowe jednak koniecznym elementem ich rewiru łowieckiego są obfitujące w ryby zbiorniki wodne. Na obszarze delty, rybołów bardzo rzadkim gatunkiem widywanym jedynie na przelotach.